Op het gebied van verlichting maakt de kleurtemperatuur het mogelijk de tinten van wit licht die door verschillende lichtbronnen worden uitgestraald, te classificeren. Dankzij deze waarde, waarvan de meer exacte naam gecorreleerde kleurtemperatuur is, kunnen we ze in drie hoofdgroepen indelen en dus spreken van warm, helder of koud licht.
Hoe de kleurtemperatuur wordt gedefinieerd
Vanuit natuurkundig oogpunt is de kleurtemperatuur van een lichtbron de temperatuur tot welke wij een zwart lichaam (een theoretisch voorwerp dat al het licht en alle energie die erop valt absorbeert) zouden moeten verhitten om het licht te doen uitstralen dat vergelijkbaar is met dat van de bron.
Deze temperatuur, die wordt gemeten in Kelvin (K), komt niet noodzakelijk overeen met die van de armatuur. In het geval van een gloeilamp, die brandt door thermische straling, is de kleurtemperatuur van het licht dat het uitstraalt vrij gelijkaardig aan de fysische temperatuur van de gloeidraad binnenin de lamp. Omgekeerd zenden LED’s geen licht uit door thermische straling, vandaar hun zeer hoge rendement, en de waarde die eraan wordt toegekend heeft niets te maken met de temperatuur die door de LED chips wordt bereikt.
| Temperatuur |
|---|
| 1700K |
| 1850K |
| 2700K |
| 4000K |
| 5000K |
| 5500K |
| 6200K |
| 6500K |
| 9500K |
| Bron |
|---|
| Lucifer |
| Kaars |
| Gloeilamp |
| Gasontladingslamp |
| TL buis |
| Daglicht |
| Xenon lamp |
| Bewolkte dag |
| LCD televisie |
Verschillende lichtbronnen waarbij we de kleur zien van het licht dat ze uitstralen en de bijbehorende kleurtemperatuur.
Welke kleurtemperatuur te kiezen voor verlichting
LED verlichtingselementen zijn te vinden in alle drie de kleurtemperaturen en, zoals reeds gezegd, hangt de keuze voor de ene of de andere kleur af van de persoonlijke smaak van elk individu. In ieder geval zijn er min of meer algemene tendensen die in de meeste gevallen worden gevolgd.
Warm Licht <3500 K
Deze kleurtemperatuur creëert een gevoel van comfort en ontspanning. Het wordt gewoonlijk gebruikt in woonkamers en slaapkamers om een gezellige sfeer te creëren. Het is de kleur van conventionele gloeilampen.
helder Licht 3500K-4500K
De heldere kleurtemperatuur biedt een tussentype verlichting en wordt het meest gebruikt in badkamers, waar het meest wordt aanbevolen omdat het veel beter is voor taken zoals, bijvoorbeeld, het aanbrengen van make-up, hoewel het volkomen geldig is voor elke ruimte. Het wordt beschouwd als het meest natuurlijke en kan in alle soorten kamers worden gebruikt.
Koud Licht >4500 K
Koud licht valt op omdat het de concentratie bevordert en contrasten beter laat uitkomen. Het wordt gebruikt in keukens, kantoren en werkruimten in het algemeen. Over het algemeen zijn dit ruimten met een grote hoeveelheid licht (verlichtingssterkte), die ook bijdraagt, zoals we in de Kruithofcurven zullen zien, tot een aangename verlichting.
In ieder geval hoeven we ons niet te beperken tot het een of het ander. In kinder- en jeugdkamers bijvoorbeeld, waar het gebruikelijk is een kleine studeerruimte te hebben, wordt algemene verlichting, die gewoonlijk warm is, gewoonlijk gecombineerd met een koude lichtbron, gewoonlijk een bureaulamp, om het bureau te verlichten.
Kruithof curves
In de meeste gevallen hangt de keuze van de ene of de andere kleurtemperatuur af van de smaak van de gebruiker met betrekking tot de schijnbare kleur van het door de armatuur uitgestraalde licht. Afgezien van de brontemperatuur zelf is ook de verlichtingssterkte, d.w.z. het aantal lux in de ruimte, van invloed op de waargenomen kleur. Zo kan een bepaalde kleurtemperatuur meer blauw, helder of roodachtig lijken, afhankelijk van de hoeveelheid aanwezig licht.
De Nederlandse natuurkundige Arie Andries Kruithof heeft zogenaamde Kruithof curves gedefinieerd waarbij verlichtingssterkten (gemeten in lux) en kleurtemperaturen worden vastgesteld waarbij het resulterende licht als aangenaam en natuurlijk wordt beschouwd.
Kort gezegd is de kleurtemperatuur een parameter die ons in staat stelt de tinten van wit licht te classificeren, van het meest amberkleurige tot het meest blauwachtige, om het licht te kiezen dat het best past bij de sfeer die we in de ruimte willen scheppen of bij de activiteiten die er zullen plaatsvinden.